ජුනි මාසය PRIDE මාසයයි. සෑම සැමරුමක ලෙස්බියන්, සමලිංගික, ද්වීලිංගික සහ සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයින්ගේ ජීවිතවල වෙනසක් සිදු කළ ප්‍රමුඛ පුද්ගලයින්ගේ ඉතිහාසයේ සිදුවීම් සහ පැතිකඩයන් එදින සිහිපත් කරයි.
ඇලන් ටියුරින්
ඇලන් ටියුරින්ග් (23 ජූනි 1912 - 1954 ජුනි 7) බ්‍රිතාන්‍ය පුරෝගාමී පරිගණක විද්‍යාඥයෙක්, ගණිතඥයෙක්, තර්ක ශාස්ත්‍රඥයෙක්, ගුප්ත විශ්ලේෂකයෙක්, දාර්ශනිකයෙක්, ගණිතමය ජීව විද්‍යාඥයෙක් සහ මැරතන් හා අතිශය දුර ධාවකයෙකි. ඔහු පරිගණක විද්‍යාවේ දියුණුවට බෙහෙවින් බලපෑම් කළ අතර, ටියුරින් යන්ත්‍රය සමඟ ඇල්ගොරිතම සහ ගණනය කිරීම් පිළිබඳ සංකල්ප විධිමත් කිරීමක් සැපයූ අතර එය පොදු අරමුණු සහිත පරිගණකයක ආකෘතියක් ලෙස සැලකින.
ටියුරින් න්‍යායාත්මක පරිගණක විද්‍යාවේ සහ කෘතිම බුද්ධියේ පියා ලෙස සැලකෙනවා.
දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී ටියුරින් බ්‍රිතාන්‍යයේ කේත කඩන මධ්‍යස්ථානය වන බ්ලෙච්ලි උද්‍යානයේ රජයේ කේතය සහ සයිෆර් පාසල (ජීසී ඇන්ඩ් සීඑස්) සඳහා වැඩ කළේය. ඔහු කලක් ජර්මානු නාවික ගුප්ත විශ්ලේෂණය සඳහා වගකිව යුතු අංශය වන හට් 8 ට නායකත්වය දුන්නේය. ඔහු ජර්මානු කේතාංක බිඳ දැමීමේ ක්‍රමෝපායන් ගණනාවක් නිර්මාණය කළේය. යුද්ධයට පෙර පෝලන්ත බෝම්බ ක්‍රමය වැඩිදියුණු කිරීම, එනිග්මා යන්ත්‍රය සඳහා සැකසුම් සොයා ගත හැකි විද්‍යුත් යාන්ත්‍රික යන්ත්‍රයක් දියුණු කෙරින.
ටියුරින්ට සමලිංගික ක්‍රියාවන් සම්බන්ධයෙන් 1952 දී නඩු පවරනු ලැබුවේ එක්සත් රාජධානියේ “දළ අශෝභන” සාපරාධී වරදක් බැවිනි. බන්ධනාගාරයට විකල්පයක් ලෙස ඔහු රසායනික වාත්තු ප්‍රතිකාරය පිළිගත්තේය. 1954 - සමලිංගික සේවනයට ද දඬුවමක් ලෙස වසර දෙකක සිර දඬුවමක් හෝ ලිබිඩෝ අඩු කරන හෝමෝන ප්‍රතිකාරයක් ලබා දීමට නියෝග කෙරින. ටියුරින් 1954 දී සයනයිඩ් විෂ වීමෙන් මිය ගියේය. මරණ පරීක්ෂණයකින් ඔහුගේ මරණය සියදිවි නසා ගැනීමක් ලෙස තීරණය වූ නමුත් දන්නා සාක්ෂි ද අහම්බෙන් විෂ වීමකට අනුකූල බව සටහන් වී තිබේ.
2013 දී ඔහුට මරණින් පසු රාජකීය සමාවක් ලබා දෙන ලදී. වසර තුනකට පසු එක්සත් රාජධානියේ රජය නිවේදනය කළේ අහෝසි කරන ලද ලිංගික අපරාධ සම්බන්ධයෙන් වැරදිකරුවන් වූ අනෙක් පිරිමින්ට “ටියුරින් නීතිය” ලෙස නම් කරන ලද මරණින් පසු සමාව දෙන බවයි.
ඇලන් ටියුරින්‌ගේ ජීවිත කතාව ඇකඩමි සම්මානලාභී චිත්‍රපටය වන “ද ඉමිටේෂන් ගේම්” හි මාතෘකාව විය.
සැකසුම: රදීප හියදල‌ගෙදර
Comments